Avocado, quinoa en gojibessen kunnen inpakken. De nieuwste superfood is de Zeeuwse mossel. Althans, zo zou de kwakkelende mosselsector het zelf graag zien, want de mosseleter vergrijst en dat is niet de enige uitdaging waarmee de sector kampt.
In het Zeeuwse dorpje Yerseke, het epicentrum van de wereldwijde mosselsector, zijn er zorgen. De productie van mosselen loopt terug, de prijs daalt en de mosselconsumptie neemt ook nog eens af. Dat laatste komt doordat de trouwe mosselfan aan het vergrijzen is en de jeugd het schelpdiertje links laat liggen. Voor dit probleem ligt nu een strijdplan klaar.
Mossel als vleesvervanger
"De uitdaging in Nederland is om jongeren te trekken. Zeg maar
twintigers en dertigers", zegt Rob Morren, sectoreconoom bij ABN
Amro. Dat zou moeten lukken, want op papier heeft de mossel alles
in zich om door de
millennial omarmd te worden als hip superfood. Zo zijn mosselen
gezond, want rijk aan eiwitten, vitamines en omega-3. "Het is een
goede vleesvervanger", aldus Tilly Sintnicolaas, van het Nederlands
Mosselbureau. Volgens het Voedingscentrum hebben
mosselen dezelfde gezondheidseffecten als vis.
Tweede poging
Daarnaast is de productie duurzaam. Voor de kweek van mosselen is geen zoet water nodig en er wordt nauwelijks CO₂ uitgestoten. Verder is de mossel een streekproduct van eigen (zee)bodem en lokale producten zijn populair. Maar waarom is de jeugd dan niet allang overstag? "Onbekend maakt onbemind," denkt Sintnicolaas. Via kooklessen van bekende koks en met hulp van influencers moet daar verandering in komen. In 2018 deed de sector ook al een poging om de jeugd te verleiden, en nu dus opnieuw. De EU stelde er in april 900.000 euro voor beschikbaar.
Kapot geconcurreerd
Het vergroten van de markt is hard nodig, want de opbrengsten zijn flink gezakt afgelopen jaren. Mosselbedrijven hebben elkaar kapot geconcurreerd op prijs. Veel supermarktketens zijn samengegaan of opgeslokt. "Daardoor zijn er nog maar vijf mosselinkopers over. Die móét je binnen zien te halen als klant, daarom worden grote concessies op prijs gedaan", verklaart Floris de Groot van mosselkweker Auquamossel de dalende mosselprijs.
Rivalen gaan samen
Gevolg is een enorme consolidatieslag in de mosselsector. Deze
week werd bekend dat de rivalen De Zeeuwse bedrijven Roem van
Yerseke en de Koninklijke Prins & Dingemanse gaan fuseren. Vorige
maand meldde Aquamossel samen te gaan met Triton.
"Twintig jaar geleden had je zo'n twintig mosselverwerkers en die
hadden honderden klanten. Nu heb je nog maar vijf mosselverwerkers
die mikken op vijf grote klanten", zegt voorzitter Wouter van
Zandbrink van Vereniging De Mosselhandel.
Start mosselseizoen
Aankomende weken is het erop of eronder voor de Nederlandse mosselverwerkers. Volgende maand start het nieuwe mosselseizoen. Daarvoor wordt bekend met welke partijen de groothandels en supermarkten in zee gaan. Wie dan achter het net vist, krijgt het heel zwaar.